Voor een klein land als Nederland, kent het land veel dierentuinen. Van grote dierentuinen tot kleinschalige dierentuinen en verdeeld over vrijwel alle provincies van het land. Toch was lange tijd één provincie die niet voorzien was van een dierentuin en dat was Limburg. Toch zou een dierentuin in Limburg potentie kunnen hebben, omdat het niet alleen Nederlandse bezoekers aan kan trekken, maar ook Belgische en Duitse bezoekers. En zo geschiede nog geen 15 jaar geleden. GaiaZOO werd geopend als eerste Limburgse dierentuin in de buurt van Kerkrade. Met zo’n 450.000 bezoekers per jaar, mag GaiaZOO toch ook in het rijtje scharen van een middelgrote dierentuin inderdaad lokt de dierentuin ook veel bezoekers uit de buurlanden België en Duitsland.
De geschiedenis van GaiaZOO
Park Gravenrode is een recreatief en toeristisch gebied van maar liefst 700 hectare en ligt nabij de plaats Kerkrade. In dit gebied liggen twee recreatieve gebieden, namelijk Snow World en Monde Verde. In Snow World is het mogelijk om overdekt te gaan skiën en te langlaufen en Monde Verde is een recreatief park met allerlei wereldtuinen attracties voor kinderen en een kleinschalig dierenpark. Er werd een aanvulling op deze parken gezocht en wat ook een goede invulling zou geven aan Park Gravenrode. Aangezien Limburg nog geen dierentuin kende, werd er besloten om een dierentuin in dit gebied aan te leggen.
In 2003 werd er begonnen met de bouw van de dierentuin onder leiding van verschillende experts van de Apenheul, deskundigen uit verschillende dierentuinen en een grote Amerikaanse dierentuinarchitect. Met de bouw was een bedrag van 19 miljoen euro gemoeid, dat afkomstig was uit diverse fondsen. In juni 2005 was het dan zover. De dierentuin van 25 hectare met toen nog de naam Gaiapark werd door Prinses Margriet geopend. Vanaf 2010 is de naam omgedoopt tot GaiaZOO. De dieentuin is vernoemd naar Gaia, de Griekse godin van de Aarde. Er verblijven in GaiaZOO ongeveer 150 verschillende soorten dieren. Tot 2016 was GaiaZOO de nieuwste dierentuin van Europa.
De indeling van GaiaZOO
Net zoals heel veel Nederlandse dierentuinen zijn ook in GaiaZOO de dieren naar de verschillende leefgebieden gegroepeerd. Maar dat is nog niet alles. Je maakt dus niet alleen een reis rondom de wereld, maar ook een reis door de tijd. De dierentuin heeft namelijk ook drie themagebieden waar het om geschiedenis van de provincie Limburg draait. Zo vind je in themagebied Limburg diverse tijdperken. In het Carboon-tijdperk de geschiedenis van de tijd dat Limburg nog tropisch was en het Krijgtijdperk gaat over de tijd dat Limburg nog aan zee lag. Ook is er een themagebied over Limburg in de ijstijd. Ook heeft GaiaZOO een DinoDome, een grote overdekte speeltuin met het thema dinosaurus. Naast het themagebied Limburg is het park nog ingedeeld in drie andere themagebieden: Rainforest, Taiga en Savanna. Uiteraard zijn in deze gebieden ook de dieren betreffende het gebied te zien.
Diersoorten
GaiaZOO heeft veel verschillende diersoorten als bewoners. Sommige dieren vind je in vrijwel elke dierentuin, maar GaiaZOO heeft ook een aantal zeer bijzondere dierensoorten.
Apen:
Omdat de Apenheul betrokken was bij de ontwikkeling van GaiaZOO, kan het ook niet anders dat ook GaiaZOO een flink aantal apensoorten als bewoners heeft. Zo kun je er de enigste Noord-Afrikaanse aap bewonderen, de berberaap. Ook zul je regelmatig kreten horen van de brulaap en kun je lachen om de brutale en kleine capucijnapen en doodshoofdaapjes. Ook heeft GaiaZOO een populatie gorilla’s. De leeuwapen zijn ook schitterend om te zien met hun prachtige leeuwenvacht. En je kunt natuurlijk ook niet om de slingerapen heen. Zij slingeren van touw naar boom en weer terug.
Vogels:
Ook ontkom je in GaiaZOO niet aan de vele al dan niet bijzondere vogelsoorten. Zo zijn er gewone vogels te bewonderen die veel mensen ook thuis houden of in de tuin zien, zoals de grasparkiet, de halsband parkiet, de scholekster en zebravink. Maar er zijn ook bijzondere tropische vogels. Een zeldzame vogel is bijvoorbeeld de trompetvogel. Het is in 2012 gelukt om als eerste dierentuin deze vogels te fokken. Kraanvogels vind je hier ook, net zoals de lepelaar. Ook ooievaars, waaronder de zwarte ooievaar zijn bewoners van GaiaZOO. Daarnaast zwemmen overal in het water verschillende soorten watervogels en bijzondere eenden die je normaal niet zomaar in de Nederlandse natuur zult tegenkomen. Je kunt er ook bijzondere roofvogels tegenkomen, zoals aasgieren en monniksgieren en de bijzondere uil de oehoe. Uiteraard vind je de grootste Afrikaanse vogels ook in het park, de struisvogel.
Roofdieren:
De roofdieren zijn meestal het meest tot de verbeelding sprekende dieren. Dit zijn echte wilde dieren die je in het wild niet tegen het lijf wilt aanlopen, maar hier kun je ze op een veilige afstand bekijken. De leeuwen bijvoorbeeld of de lynx. Ook heeft GaiaZOO een heel zeldzaam dier, wat niet altijd als een roofdier gezien wordt: de veelvraat. Dit is een marterachtig dier, die vooral in de noordelijke regio’s voorkomt. Een uiterst zeldzaam roofdier is de boshond die enkel in Zuid-Amerika voorkomt. Ze lijken een beetje op een combinatie tussen een hond en een beer. Er zijn ook nog andere hondensoorten te zien, zoals wolven en de wilde hond. Ook het stinkdier valt onder de roofdieren, net zoals de rode panda, die toch echt wel heel schattig is om te zien.
Hoefdieren:
Ook hoefdieren horen in de dierentuin en daar heeft GaiaZOO dan ook veel van. De meest bekenden zijn de neushoorns, nijlpaarden, kamelen en de zebra’s. Ook zijn er verschillende bokkensoorten te zien en hoefdieren die wij redelijk normaal vinden, zoals zwijntjes, varkens en bijzondere koesoorten.
Overige dieren:
Er zijn nog talloze andere diersoorten in GaiaZOO te bekijken. Zo vind je diverse soorten reptielen, waaronder slangen, spinnen en salamanders en kikkers. Verschillende van deze dieren zijn zeer exotisch en soms best wel eng om te zien. Ook kun je in het water bij GaiaZOO diverse vissoorten ontdekken, maar verschillende soorten schildpadden.
Fokprogramma’s
GaiaZOO is zeer actief met diverse fokprogramma’s en is daarom ook lid van de Europese Associatie van Zoos en Aquaria (EAZA). Dit is een samenwerkingsverband van meer dan 300 dierentuinen die een fokprogramma hebben om dieren te fokken en onderling uit te ruilen. Zo hoeven er vrijwel nooit meer dieren uit het wild gevangen genomen te worden. In Nederland zijn 5 dierentuinen lid van de EAZA.
